۱۰۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا ثابت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم در بیداری و خواب، پروردگارش را ملاقات نموده است؟

جواب دادند: دیدار الله تعالی در بیداری، ثابت نیست. حتی روایتی که از ابن عباس رضی الله عنه آمده که رسول الله صلی الله علیه وسلم پروردگارش را چشم دیده، ثابت نیست. امکان ندارد کسی در دنیا و هنگام بیداری، الله را با چشمانش ببیند. زیرا موسی وقتی گفت: {رَبِّ أَرِنِي أَنْظُرْ إِلَيْكَ}، یعنی: {پروردگارا، خود را به من بنما تا به تو نظر کنم}، الله تعالی به او فرمود: {قَالَ لَنْ تَرَانِي وَلَكِنِ انْظُرْ إِلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَكَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِي فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ مُوسَى صَعِقًا فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَكَ تُبْتُ إِلَيْكَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ}[۱]، یعنی: {گفت: نمی‌توانی مرا ببینی، اما به کوه نگاه کن، اگر در جای خود مستقر ماند، پس مرا خواهی دید. پس هنگامی که پروردگارش بر کوه متجلی شد، آن را متلاشی کرد و موسی بیهوش افتاد. وقتی به هوش آمد، گفت: پروردگارا، منزّهی، به سوی تو توبه نمودم، و من اولین مومنان هستم}.

اما در خواب، حدیثی در سنن آمده که بیشتر حُفّاظ آن را صحیح دانسته‌اند که رسول الله صلی الله علیه وسلم پروردگارش را در خواب ملاقات کرده، و ابن رجب رحمه الله این حدیث را در رساله‌ای مختصر شرح داده که سوال کننده را توصیه می‌کنم به آن مراجعه کند.

[۱] – سوره أعراف، آیه «۱۴۳».