دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۳ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۵۰۶) توسل به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ با صیغه و عبارات غیر شرعی

(۵۰۶) سوال: آیا توسل به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ با این صیغه و عبارت، درست است: “اللّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَبارِك عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ صَلاةً تُفَرِّجَ بِهَا هَمِّي وَتُنَفِّسَ بِهَا كُربَتِي وَتُوَسِّعَ بِهَا رِزقِي“: (ای الله! بر محمد صلوات بفرست و پیامبرمان محمد را پر برکت قرار بده؛ صلواتی نگرانی‌ام را با آن از بین ببری، مشکلم را بر طرف سازی و رزقم را وسیع گردانی).

جواب:

قبل از پاسخ به این سؤال، دوست دارم این شخص و دیگران را توصیه کنم که در دعا به همان عبارت‌ها و صیغه‌هایی که در قرآن و سنت بیان شده، پایبند باشند؛ زیرا دعا فقط بیان نیاز و درخواست حل مشکل نیست؛ بلکه دعا، عبادت است که انسان با آن به پروردگارش نزدیک می‌شود زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَقَالَ رَبُّكُمُ وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ} [غافر: ۶۰]: (پروردگارتان فرمود: مرا فرا بخوانید تا برایتان اجابت کنم؛ قطعا کسانی ‌که از عبادت کردن من سر باز می‌زنند، حتما با حقارت وارد جهنم خواهند شد) بنابراین این شخص و دیگران از برادران مسلمانمان را توصیه کنم که در دعا به همان عبارت‌ها و صیغه‌هایی که در قرآن و سنت بیان شده، پایبند باشند.

سپس می‌گویم: صیغه و عبارتی که در سؤال مطرح شد، مناسب نیست و شایسته نیست وسیله‌ قرار گیرد؛ بلکه با اسم‌ها و صفت‌های الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به او توسل کن که با دعا و خواسته‌ات هم‌خوانی و مناسبت داشته باشد؛ لذا مثلا بگو: “يَا غَفُورُ اغفِر لِي، يَا رَحِيمُ ارحَمنِي، يَا عَزيزُ أعِزنِي بِطَاعَتِكَ. “: (ای آمرزنده! مرا ببخش و بیامرز، ‌ای رحیم و مهربان! به من رحم فرما، ‌ای صاحب عزت! با طاعت خویش به من عزت عطا فرما) تا با وسیله‌ای متوسل شده باشی که شبهه‌ای در آن نباشد.

***


این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل من السودان هل يجوز التوسل إلى الله بهذه الصيغة: اللهم صل على محمد، وبارك على نبينا محمد، صلاةً تُفرج بها همي، وتُنفّس بها كربتي، وتُوسع بها رزقي. إلى آخره؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: قبل أن أجيب على هذا السؤال أود أن أنصح هذا السائل وغيره من الإخوان أن يحافظوا على الصيغ الواردة في القرآن والسنة في الدعاء؛ وذلك لأن الدعاء عبادة يتقرَّب به الإنسان إلى ربه، وليس مجرد طلب يحصل به الإنسان على ما يريد، بل هو نفسه عبادة؛ لقول الله تعالى: ﴿ وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ ﴾ [غافر: ٦٠] . فأنصح هذا السائل وغيره من إخواننا المسلمين أن يحافظوا على ما جاء في الكتاب والسنة من الأدعية.

ثم أقول: إن هذه الصيغ -التي ذكرها السائل- لا يُرغب فيها، ولا ينبغي، أن تكون وسيلة، بل توسَّلْ إلى الله – سبحانه وتعالى- بأسمائه وصفاته المناسبة لمطلوبك، فقل : -مثلا- يا غفور اغفر لي، يا رحيم ارحمني يا عزيز أعزّني بطاعتك. وما أشبه ذلك، حتى تكون متوسلا بوسيلة ليس فيها شبهة.

مطالب مرتبط:

(۴۹۷) حكم توسل به پیامبر ﷺ در دعا

در مورد توسل به پیامبر ﷺ؛ اگر منظور فرد توسل با ایمان و محبتش به رسول الله ﷺ باشد، ایرادی ندارد اما اگر منظورش توسل به ذات و شخصیت ایشان است، جایز نیست؛ زیرا توسل به ذات وی، سودی برای فرد ندارد.

ادامه مطلب …

(۵۰۱) ضابطه‌ی توسل مشروع

برك جستن به لباس، مو، عرق و... یک شخص، توسل نیست مگر تبرک جستن به پیامبر ﷺ زیرا صحابه به آثار پیامبر ﷺ تبرک می‌جستند؛ اما هیچ کس از آنان به دیگری تبرک نجسته است؛ لذا به ابوبکر، عمر، عثمان و علی رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم چنین تبرک نجسته‌اند.

ادامه مطلب …

(۵۰۷) آیا گفتن این عبارت در دعا جایز است: “اللّهُمَّ شَفِّع فِينَا مُحَمَّداً ﷺ”

اگر از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بخواهید که پیامبر محمد ﷺ را شفاعت‌گر شما قرار دهد، هیچ اشکال و ایرادی ندارد.

ادامه مطلب …

(۵۰۳) حكم کسانی‌ که به جاه و مقام پیامبر ﷺ متوسل می‌شوند

توصیه می‌کنم توسل به جاه و مقام پیامبر ﷺ را کنار بگذارید؛ زیرا بدعت است و مقام و جایگاه پیامبر ﷺ به شما سودی نمی‌رساند. با چیزی به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ متوسل شوید که سبب و وسیله‌ای برای رسیدن به هدف باشد اما مقام و منزلت پیامبر ﷺ به شخص دعا کننده سودی نمی‌رساند.

ادامه مطلب …

(۵۰۴) حکم توسل به جاه و مقام اولیاء و صالحان

شایسته است بدانیم که یک وسیله، زمانی به عنوان وسیله گرفته می‌شود که وسیله بودن آن حقیقتا از نظر شرعی یا در واقعیت، اثبات شده باشد؛ اما گرفتن امری که در شرع به عنوان وسیله اثبات نشده، کاری لغو و بلکه نوعی شرک است؛ زیرا اثبات سببی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آن ‌را سبب قرار نداده است.

ادامه مطلب …

(۵۰۸) حکم توسل به جاه اشخاصی که وفات کرده‌اند

دعا و درخواست از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ با هیچ وسیله‌ای جایز نیست مگر این ‌که آن وسیله در شرع، ثابت باشد؛ زیرا دعا عبادت است و در عبادت نیز باید به آن چه در شرع وارد شده بسنده کرد.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه