(۱۱۷) منظور از این کلام رسول اللهﷺ چیست: «إنما بعثت رحمة للعالمین»

(۱) سوال: : منظور از این کلام رسول اللهﷺ چیست: «إنما بعثت رحمة للعالمین»^۱: «همانا من به عنوان رحمتی برای جهانیان مبعوث شده‌ام» ؟ آیا با استناد به این فرموده جایز است گفته شود محمدﷺ رحیم، کریم، علیم، حکیم یا دارای دیگر صفات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌باشد؟

جواب:

توصیف پیامبرﷺ به رؤوف و رحیم در قرآن کریم آمده است؛ ولی مختص مؤمنان است؛ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: (لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ) [توبه: ۱۲۸] : «یقیناً پیامبری از خود شما به ‌سویتان آمد که رنج‌های شما بر او دشوار است و بر هدایت شما سخت، اصرار دارد و با مؤمنان، روؤف و مهربان است».

الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ درباره‌ی رحمت بودن فرستاده‌اش می‌فرماید: (وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ) [أنبياء: ۱۰۷] : «تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم» ولی معنای آیه این نیست که ایشان رحمت است؛ بلکه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به ‌وسیله‌ی ایشان به مخلوقاتش رحم و مهربانی نمود. یعنی: ما تو را نفرستادیم مگر این که به‌ وسیله‌ی تو به مخلوقات، رحم و مهربانی نماییم. بنابراین پیامبرﷺ کسی است که به ‌سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ راهنمایی می‌کند، شریعتش را تبیین می‌نماید و به سوی آن دعوت می‌دهد. بنابراین بعثت ایشان رحمتی برای جهانیان در دنیا و آخرت است.

سخن سؤال کننده: (همچنین دیگر صفات و اسماء الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ) را تأیید نکرده و به پیامبرﷺ نسبت نمی‌دهیم؛ چون برخی از اسماء و صفات الله خاص الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است؛ از جمله‌: جبار، متکبر، قدوس و … که درست نیست کسی غیر از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به آن‌ها وصف شود.

***

[تخریج احمد ۵/۴۳۷؛، ابودادود: کتاب السنة، باب فی النهی عن سب اصحاب رسول الله ﷺ، شماره ۴۶۵۹] ↩︎

تعداد بازدید: 1

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: فضيلة الشيخ ما المقصود من كلام الرسول صلى الله عليه وسلم عندما قال: «إنما بعثت رحمة للعالمين»؟ وهل يجوز استنادا لهذا القول بأن محمدا رحيم أو كريم أو عليم أو حكيم، أو إلى ما هنالك من صفات الله -عز وجل؟ أفيدونا بما علمكم الله، وجزاكم الله خيرا.

فأجاب رحمه الله تعالى: أما وصف النبي صلى الله عليه وسلم بأنه رؤوف رحيم فهذا قد جاء في القرآن الكريم، لكنه مقيد بالمؤمنين، فقال الله -عز وجل-: ﴿لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ﴾ [التوبة: ۱۲۸].

وأما كونه رحمة، فقد قال الله تعالى -: ﴿وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ﴾ [الأنبياء: ۱۰۷]، لكن ليس معنى الآية أنه هو الرحمة، بل معناه أن الله رحم به الخلق، يعني: ما أرسلناك إلا لنرحم الخلق بك، فإن النبي صلى الله عليه وسلم هو الدال على الله عز وجل، المُبيِّنُ شريعته، الداعي إليها، فكان بعثه وإرساله رحمة للعالمين في الدنيا والآخرة.

وأما قول السائل: وغير ذلك من أوصاف الله وأسماء الله، فلا نقول به، لأن من أسماء الله و أوصافه ما يختص به -عز وجل-: فالله هو الجبار، والمتكبر، والقدوس و ما أشبه ذلك مما لا يصح أن يوصف به أحد سوى الله -عز وجل-.