(۱۰۳۵) سوال: معنای این آیات چیست؟ {إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا * وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا * وَقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا} [زلزله: ۱-۳]. (هنگامی که زمین با شدیدترین لرزه‌هایش به لرزه در آید. و زمین بارهای سنگینش را بیرون ریزد. و انسان گوید: آن را چه شده است).
جواب:
معنایش این است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بندگانش را به روز قیامت که زمین با شدیدترین لرزه‌ها به لرزه درمی‌آید، متذکر می‌شود. چنان که می‌فرماید: {يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ * يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُكَارَى وَمَا هُم بِسُكَارَى وَلَكِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِيدٌ} [حج: ۱-۲]. (ای مردم! از پروردگارتان بترسید، بدون شک زلزله‌ی قیامت حادثه‌ی عظیمی است. روزی که آن را می‌بینید، هر مادر شیردهی، کودک شیرخوارش را از یاد می‌برد و هر زن بارداری، بار خود را بر زمین می‌گذارد. و مردم را مست می‌بینی درحالی که مست نیستند، اما عذاب الله شدید است).
اما اینکه زمین بارهای سنگینش را بیرون می‌ریزد، یعنی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مردگان را از قبر بیرون می‌آورد و این مردگان، بعد از اینکه در دل زمین بودند، به روی زمین باز می‌گردند.
{وَقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا} یعنی: انسان می‌گوید چه اتفاقی افتاده است؟ این از شدت ترس و وحشت است. در آن روز الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا * بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحَى لَهَا} [زلزله: ۴-۵]: (در آن روز زمین تمام خبرهایش را بازگو می‌کند. زیرا که پروردگارت به او وحی کرده است). بنا بر این زمین شهادت می‌دهد که چه کارهای خیر و شری روی او صورت گرفته است. این آیات صحنه‌ای از صحنه‌های روز قیامت را به تصویر می‌کشد.
***
