(۹۵۷) سوال: الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در سوره‌ی کهف می‌فرماید: {قُلْ لَوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِكَلِمَاتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ كَلِمَاتُ رَبِّي وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَدًا} [کهف: ١٠٩]: (بگو: اگر دریا برای نگارش کلمات پروردگارم جوهر شود؛ قطعاً دریا به پایان می‌رسد، پیش از آنکه کلمات پروردگارم پایان یابد، هر چند همانند آن به کمک آن بیاوریم). معنای این آیه چیست و به چیزی اشاره دارد؟

جواب:

این آیه به عظمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و این که او سخن می‌گوید اشاره دارد. زیرا وی فعّال است و هر فعلی به اراده‌ی وی صورت می‌پذیرد. هرگاه بخواهد چیزی را بیافریند بدان می‌گوید: باش پس می‌شود. مخلوقات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ همواره باقی هستند زیرا در بهشت جاودانگی است و مرگی وجود ندارد. همچنین در جهنم جاودانگی هست و مرگی وجود ندارد. بنابراین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ دائمی، ازلی و ابدی است. کلماتش نیز حصر و پایانی ندارد و به همین خاطر اگر دریا برای کلمات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ جوهر باشد قبل از این که کلمات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ تمام شود آب دریا تمام می‌شود. زیرا دریا به پایان می‌رسد، اما کلمات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پایانی ندارد. همچنین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در آیه‌ی دیگری فرموده است: {وَلَوْ أَنَّمَا فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ} [لقمان: ٢٧]: (اگر همه‌ی درختان روی زمین قلم شود، و دریا (مرکب گردد) و هفت دریای دیگر به مدد آن بیایند، سخنان الله پایان نمی‌یابند).

***