۷۷۸- عَنْ أَنسٍ رضي الله عنه قال: حَضَرَتِ الصَّلاة، فَقَامَ مَنْ كانَ قَريبَ الدَّارِ إِلى أَهْلِه، وبقِى قَوْمٌ فَأَتَى رسُولُ الله صلی الله علیه و آله و سلم بِمِخْضَبٍ مِن حِجَارَة، فَصَغُرَ المِخْضَبُ أَن يَبْسُطَ فِيهِ كَفَّه، فَتَوَضَّأَ القَوْمُ كُلُّهُم. قَالُوا: كَم كُنْتُمْ؟ قَال: ثَمَانِين وزِيادةً. [متفقٌ عليه؛ این، روايت بخاري است.]([۱])

وفي رواية لَهُ ولِمُسلمٍ: أَنَّ النَّبيَّ صلی الله علیه و آله و سلم دَعا بِإِناءٍ مِنْ ماءٍ، فأُتِيَ بِقَدحٍ رَحْرَاحٍ فِيهِ شَيءٌ مِنْ مَاءٍ، فَوَضَعَ أَصَابِعَهُ فِيهِ. قَالَ أَنس: فَجعَلْتُ أَنْظُرُ إِلى الماءِ يَنْبُعُ مِنْ بَيْنِ أَصابِعِه، فَحزَرْتُ مَنْ تَوَضَّأَ ما بيْنَ السَّبْعِينَ إِلى الثَّمَانِينَ.

ترجمه: انس رضي الله عنه می‌گوید: وقت نماز فرا رسید؛ آن‌ها که خانه‌هایشان نزدیک بود، برای وضو به خانه‌هایشان رفتند و بقیه ماندند. در آن هنگام ظرفی سنگی برای رسول‌الله صلی الله علیه و آله و سلم آوردند که در آن مقداری آب بود. ظرف، کوچک‌تر از آن بود که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دستش را در آن باز کند. با این حال، همه‌ی حاضران از آن وضو گرفتند. از انس رضي الله عنه پرسیدند: شما چند نفر بودید؟ پاسخ داد: بیش از هشتاد نفر.

در روایتی دیگر از بخاری و مسلم، آمده است: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ظرفی آب خواست. ظرفِ پهن و کم‌عمقی برایش آوردند. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم انگشتانش را در آن قرار داد. انس رضي الله عنه می‌گوید: دیدم از میان انگشتانش آب می‌جوشید. کسانی را که با آن وضو گرفتند، هفتاد تا هشتاد نفر تخمین زدم.

([۱]) صحیح بخاری، ش: (۱۹۵، ۳۵۷۴)؛ صحیح مسلم، ش: ۲۲۷۹؛ روایت دیگر در صحیح بخاری، ش: ۲۰۰ و صحیح مسلم، ش: ۲۲۷۹ آمده است.